Velayetin Değiştirilmesi Davası

cocuk-sahit

T.C. YARGITAY 2. HUKUK DAİRESİ E. 2016/10221 K. 2016/11280 T. 8.6.2016

• VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİ DAVASI

( Çocukların Üstün Yararlarının Belirlenmesi Bakımından Yaşları Gereği İdrak Çağında Bulunan Ortak Çocukların Görüşlerine Başvurulması Gerektiği – Anne ve Babanın Yaşam Koşulları ve Çocuklara Bakım Olanakları Konusunda Bir Araştırma Yapılacağı/Anne ve Babanın Gerektiğinde Mahkemece Bizzat Dinlenerek Ekonomik ve Sosyal Durumları İle Çocuklara Bakım Olanakları Konusunda Kendilerinden Bilgi Alınarak Karar Verileceği )

VELAYETİN KAMU DÜZENİNE DAİR OLUŞU

( Yargılama Sırasında Meydana Gelen Gelişmelerin Bile Göz Önünde Tutulması Gerektiği – Davalının Davayı Kabulünün Tek Başına Hukuki Sonuç Doğurmayacağı/Anne ve Babanın Gerektiğinde Mahkemece Bizzat Dinlenerek Ekonomik ve Sosyal Durumları İle Çocuklara Bakım Olanakları Konusunda Kendilerinden Bilgi Alınması Ortak Çocukların Velayet Konusunda Bizzat Görüşlerine Başvurularak Velayetin Düzenlenmesi Gerektiği )

İDRAK ÇAĞINDAKİ ÇOCUKLARIN KENDİLERİNİ                         İLGİLENDİREN KONULARDA GÖRÜŞLERİNİN ALINMASI

( Velayetin Değiştirilmesi Talebi – İdrak Çağındaki Çocukların Görüşlerine Gereken Önemin Verilmesi Gerektiği/Çocukların Üstün Yararı Gerektirdiği Takdirde Görüşlerinin Aksine Karar Verilmesinin Mümkün Bulunduğu )

Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi/m. 12

Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi/m. 3, 6

4721/m. 337, 351

4787/m. 5

ÖZET : Dava, velayetin değiştirilmesi talebine ilişkindir.

İdrak çağındaki çocukların kendilerini ilgilendiren konularda görüşünün alınması ve görüşlerine gereken önemin verilmesini öngörmektedir. Çocukların üstün yararı gerektirdiği takdirde, görüşlerinin aksine karar verilmesi mümkündür.

Velayet kamu düzenine dair olup, re’sen araştırma ilkesi geçerlidir. Yargılama sırasında meydana gelen gelişmelerin bile göz önünde tutulması gerekir. Davalının davayı kabulü de tek başına hukuki sonuç doğurmaz. Velayetlerin değiştirilmesi istenen ortak çocukların üstün yararlarının belirlenmesi bakımından, yaşları gereği idrak çağında bulunan ortak çocukların velayet konusunda görüşlerine başvurulmamış, anne ve babanın yaşam koşulları ve çocuklara bakım olanakları konusunda bir araştırma yapılmamıştır. Bu amaçla, görevlendirilecek uzman veya uzmanlar vasıtasıyla inceleme yapılması; anne ve babanın gerektiğinde mahkemece bizzat dinlenerek ekonomik ve sosyal durumları ile çocuklara bakım olanakları konusunda kendilerinden bilgi alınması, ortak çocukların velayet konusunda bizzat görüşlerine başvurulması ve tüm deliller birlikte değerlendirilip, çocukların velayetinin düzenlenmesi gerekir.

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı-davalı tarafından her iki dava yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Davacı-davalı baba, boşanma kararı ile birlikte velayeti davalı-davacı anneye bırakılan 2005 doğumlu ortak çocuğun velayetinin değiştirilerek kendisine verilmesini talep etmiş, davalı-davacı anne ise, boşanma kararı ile birlikte velayeti davacı-davalı babaya bırakılan 2000 doğumlu ortak çocuğun velayetinin değiştirilerek kendisine verilmesini istemiş, mahkemece; “babanın ortak çocuk …’ın eğitim, barınma ve diğer ihtiyaçları ile ilgilenmediği, çocuğu babaannenin yanına bırakarak yurt dışına gittiği ve çocuğun anne ile görüşmesini engellediği, buna karşılık annenin velayetle ilgili olumsuz bir durumunun kanıtlanamadığı” gerekçesiyle davanın reddine, birleşen davanın kabulüyle ortak çocuk …’nın babada bulunan velayetinin değiştirilerek anneye verilmesine karar verilmiş, hüküm davacı-davalı baba tarafından her iki davaya yönelik olarak temyiz edilmiştir.

Velayet hususu, çocukları ilgilendiren konuların en başında gelir. Velayet düzenlemesinde; çocukla ana ve baba yararının çatışması halinde, çocuğun yararına üstünlük tanınması gereklidir. Çocuğun yararı ise; çocuğun bedensel, fikri ve ahlaki bakımdan en iyi şekilde gelişebilmesi ve böyle bir gelişmenin gerçekleştirilmesi için, çocuğa sosyal, ekonomik ve kültürel koşulların sağlanmış olmasıdır.

Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesinin 12. ve Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesinin 3 ve 6. maddeleri idrak çağındaki çocukların kendilerini ilgilendiren konularda görüşünün alınması ve görüşlerine gereken önemin verilmesini öngörmektedir. Çocukların üstün yararı gerektirdiği takdirde, görüşlerinin aksine karar verilmesi mümkündür.

Velayet kamu düzenine dair olup, re’sen araştırma ilkesi geçerlidir. Bu sebeple yargılama sırasında meydana gelen gelişmelerin bile göz önünde tutulması gerekir. Davalının davayı kabulü de tek başına hukuki sonuç doğurmaz.Mahkemece; velayetlerin değiştirilmesi istenen ortak çocukların üstün yararlarının belirlenmesi bakımından, yaşları gereği idrak çağında bulunan ortak çocukların velayet konusunda görüşlerine başvurulmamış, anne ve babanın yaşam koşulları ve çocuklara bakım olanakları konusunda bir araştırma yapılmamıştır. Bu amaçla, mahkemece 4787 Sayılı kanunun 5. maddesi uyarınca görevlendirilecek uzman veya uzmanlar vasıtasıyla inceleme yapılması; anne ve babanın gerektiğinde mahkemece bizzat dinlenerek ekonomik ve sosyal durumları ile çocuklara bakım olanakları konusunda kendilerinden bilgi alınması, ortak çocukların velayet konusunda bizzat görüşlerine başvurulması ve tüm deliller birlikte değerlendirilip, gerçekleşecek sonucuna göre çocukların velayetinin düzenlenmesi gerekir. Açıklanan yönler gözetilmeden, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, bozma sebebine göre diğer bölümlerine dair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının istenmesi halinde yatırana iadesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08.06.2016 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

Call Now Button0533 483 9313